Narkolepsi hastalığı tüm uyku bozukluklarının içinde çok sık görülmese de, hastaların olur olmaz yerde çok hızlı bir şekilde uykuya dalmaları, otobüste inecekleri durağı kaçırmaları, iş yaparken aniden oldukları yerde, masada vs uyuya kalmaları bu hastalığı akıla getirmelidir. Narkolepsi hastalığı olanların bazılarında "katapleksi" denilen durumda gözlenebilmektedir. Aşırı heyecan, üzüntü, gülme, korkma gibi emosyonel durumlarda bir anda tüm çizgili kasların gevşeyip ani kas kaybı olma halidir. Bu durum hasıl olduğunda kişiler genellikle oldukları yerde yığılıp kalırlar. Önceleri bu durum dalga geçmeye neden olsa da, durumun ciddiyeti oldukça vahimdir. Bu hastaların tedavi alsalar dahi araç sürmeleri kesinlikle yasaktır.
Narkolepsi tanısı uyku testi dediğimiz tüm gece uygulanan "polisomnografi" ve ertesi gün yine kayıtların devam ettiği, 2 şer saatlik periyotlarda yaklaşık 20 dakikalık uyku kayıtlarının alındığı "çoklu uyku latans testi" ile konulur. Bu testlerde kişi uykuya geçer geçmez çok hızlı bir şekilde (ilk 10 dakika içinde) REM evresine giriyorsa, test pozitif demektir. Bu durum gün içi yapılan 5 kayıdın 2 sinde oldu ise hastalık var demektir.
Genel olarak puberte döneminde başlamakla birlikte en sık görüldüğü yaşlar 15-25 arasında değişmektedir. Uyku atakları, en olmadık anlarda (tehlikeli yolda araç kullanırken) ortaya çıkabilmektedir. Narkolepsi tanısı kesin olduğunda katapleksi görülme oranı % 70-90 arasındadır