Demans

Alzheimer Hastalığı Nedir

Çağımız yaşlılarının en sık rastlanan nörodejeneratif hastalığı olan Alzheimer hastalığı genelde 60 yaşından sonra ortaya çıkar ve ilerleyici olarak hafıza ve kavrama azalması ve kaybıyla seyreder.

Hastalığın ilk aşamalarında, Alzheimer belirtilerinin saptanması zor olabilir. Alzheimer hastası olan kişi hafıza, yargılama ve düşünme problemleri yaşar, bu da kişinin çalışmasını ve günlük hayata katılımını zorlaştırır. Sinir hücrelerinin ölümü yıllar içinde yavaş yavaş gerçekleşir.

Hastalık hafif unutkanlık, dikkat eksikliği ve yeni şeyleri öğrenme güçlüğüyle başlar, o aşamada henüz günlük işlevsellik bozulmamıştır. Buna hafif kognitif bozukluk denir. Zamanla tabloya konsantrasyon güçlüğü, kafa karışıklığı eklenir, algılama, analiz etme yeteneği bozulur ve hasta gündelik işlerini de yapamaz hale gelir. Kişilik değişiklikleri ve bazı psikolojik belirtiler gelişebilir. Sonunda hastalık daha da ağırlaşarak hastayı çevresinden, kendisinden, anılarından uzaklaştırır. Hasta artık kendine ait günlük gereksinimlerini bile karşılayamayan, çevresindekilere ve yatağa bağımlı bir bireye dönüşür.

Alzheimer hastalığının belirtileri nelerdir?

Çoğu kişide Alzheimer belirtileri yavaş ilerler. Belirtiler başlarda fark edilemeyebilir. Bazen sadece aile üyeleri geriye dönüp baktığında, belirtilerin ne zaman başlamış olduğunu anlayabilirler.

Alzheimer’ın yaygın olarak görülen belirtileri şunlardır:

• Bozuk hafıza ve düşünce: Kişi hatırlamakta ve yeni şeyler öğrenmekte zorluk çeker. Hastalığın ileri aşamalarında uzun süreli hafıza kaybı oluşur, yani kişi doğum yeri, mesleği veya aile üyelerinin isimleri gibi kişisel bilgileri anımsayamaz.

• Yön duygusu yitimi ve kafa karışıklığı: Alzheimer hastaları kendi başlarına dışarı çıktıklarında kaybolabilir ve nerede olduklarını veya oraya nasıl geldiklerini hatırlamayabilirler. Daha önceden bildikleri yerleri ve olayları anımsamayabilirler. Tanıdık yüzleri, günün hangi saatinde olduklarını veya hangi yılda olduklarını bile hatırlamayabilirler.

• Eşya kaybetmek: Gözlük, işitme cihazı veya anahtar gibi her gün kullanılan eşyaları koydukları yerleri unuturlar. Ayrıca eşyalarını garip yerlere koyabilirler, örneğin gözlüklerini buzdolabına koymak gibi.

• Soyut düşünme: Alzheimer hastalarına banka hesabını dengelemek gibi belirli görevleri eskisine nazaran daha zor gelmeye başlayabilir. Örneğin, sayıların anlamını ve onlarla ne yapmaları gerektiğini unutabilirler.

• Rutin işleri yapmakta zorlanma: Alzheimer hastası; yeme, giyinme, kendine çekidüzen verme gibi rutin günlük işleri yapmakta zorlanmaya başlar. Günlük işleri de planlayamazlar.

Alzheimer Hastalığı ve Alerji

Bunlarda, sinir hücrelerinin arasında bulunan glia hücreleri uyarılmıştır ve beyinde bazı yapısal değişiklikler oluşmuştur. Bu değişikliklerle iltihap sitokinleri arasında ilişki saptanmıştır Son yıllarda nörodejeneratif hastalıklarda beyin iltihabı ilişkisi üzerinde durulmaktadır

Bu hastalıkla alerji arasında ilişki olduğunu düşündüren bazı bulgular vardır .Hatta deneysel olarak solunum yolu alerjisi geliştirilen farelerde, Alzheimer hastalığındaki beyin değişiklerinin oluştuğu saptanmıştır. Böylece vücudun başka bir bölgesinin alerjik hastalığında, beyinde Alzheimer hastalığına uyan değişikliklerin oluşabileceği gösterilmiştir. Bu hayvanların beyinlerinde ayrıca yaygınolarak IgG ve IgE antikorları bulunmuştur.

Mast hücrelerini uyaran faktörlerin başında tip I alerjiye neden olan alerjenler gelir. Aslında Alzheimer hastalarında alerjik hastalıklar sık gözlenir Bu durumda öncelikle solunum yoluyla sürekli olarak alınan mayt (mite, ev tozu akarı), küf mantarı, hamam böceği, kedi köpek tüylerine karşı alerji araştırması yapılıp saptandığında hasta bunlardan uzaklaştırılabilir. Özellikle mayt alerjisi üzerinde durulmalıdır, çünkü yeni yayınlanan bir çalışmada Alzheimer hastalarında en fazla bunlara karşı alerji olduğu saptanmıştır

Mast hücrelerini uyaran çok çeşitli nedenlerden biri de gıdalardaki pestisit kalıntılarıdır. Pestisitler tarım zararlılarını ortadan kaldırmak için kullanılan kimyasallar olup, toprakta uzun süre kalır ve sularla da insanlara ulaşırlar. Bunlardan uzaklaşmak için organik gıdalara beslenmenin, yiyecek ve içeceklerde kaynak suyu kullanmanın yararı olabilir. Ayrıca su ve gıda saklama kaplarının içerdiği Bisfenol A da mast hücrelerini uyaran bir maddedir ve onların da cam olanlarına geçilmelidir.

Gıdalar ve gıda katkıları da mast hücrelerini uyarabilirler. Bu hastaların öncelikle gıda katkılarından uzaklaşmaları sağlanabilir, hazır hiçbir yiyecek ve içecek verilmemesine özen gösterilebilir Alerji ve duyarlılık yapan gıdaların seçimi için gerekli testler yapılıp, bulunanlar diyetten uzaklaştırılabilir

Alzheimer hastalığında kurşunun, alüminyumun önemi üzerinde de durulmaktadır