Insomni

Uykuya dalma, uykuyu sürdürme ve sonlandırmaya ilişkin sorunlarla karakterize, dinlendirici olmayan uykudur. Uykunun işlevi ve yapısı dikkate alındığında insomni, kişilerin yeterli süre ve zaman diliminde uyuyamadığı için dinlenemediği ve yeni bir güne hazır olmadığı durumlar olarak tanımlanabilir. Dinlendirici olmayan uyku yakınması, her zaman uykunun yapısındaki değişiklikler ya da bozukluklarla ilişkili olmayabilir. Bu hastaların bir kısmında polisomnografik bulgular yakınmaları desteklememektedir.

İnsomni, bir semptom olarak görülebildiği gibi, hastalıkların habercisi, tetikleyicisi, hastalık sonrasında kalıcı olabilen bir belirti şeklinde ortaya çıkabilir. Birçok hastalıkta uykusuzluk, hastalığın habercisi gibidir. Hastalığın prodromal dönemindeki minimal düzensizlikler, SSS (santral sinir sistemi)’ni etkileyerek uykusuzluk şeklinde kendini gösterebilir. İnsomni, yaygınlığı ve doğurduğu sonuçlar açısından insan sağlığı için önem taşımaktadır. Yaygınlığı, Türkiye’de sağlıklı popülasyonda yapılan bir çalışmada, dinlendirici olmayan uyku yakınması için % 15.7, ağır primer insomni için % 4.9 olarak bulunmuştur. 6 Böylesine yaygın olan insomninin insan yaşamında, kazalara, verimsizliğe ve çeşitli hastalıklarda hastalanma riskinin artmasına ve prognozun kötüleşmesine yol açtığı bilinmemektedir.

Bu hastalarda ve diğer uyku bozukluklarında dikkat edilmesi gereken en önemli şeylerden biri de uyku hijyenidir. Uyku hijyeni eğitimi hangi tedavi yöntemi seçilirse seçilsin hastalara başlangıçta uygulanması gereken bir yöntemdir. Bu amaçla uykuyu olumlu ya da olumsuz etkileyebilecek yaşam tarzı ve çevresel faktörler hakkında hasta bilgilendirilir ve daha iyi uyuyabilmesi için önerilerde bulunulur.